Zuidoost-Azië

Het doceren van Engels in het buitenland staat reizigers toe voor langere tijd in een ander land te verblijven en tegelijkertijd de wereld rond te reizen. Eén van de populairste landen ter wereld om als ESL-leraar (English as a Second Language) aan de slag te gaan is Thailand.

Gelegen in Zuidoost-Azië biedt Thailand de perfecte combinatie van moderne Aziatische cultuur en het authentieke, meer vrije leven buiten de stad. De hoofdstad van Thailand, Bangkok, is een van de belangrijkste knooppunten van de regio en wordt beschouwd als een van ’s werelds grootste steden “waar oost en west elkaar ontmoeten”. In de afgelopen decennia heeft Bangkok zich van alle gemakken van de westerse wereld voorzien, maar toch weet de stad vorstelijk haar gevoel van eigenwaarde te behouden.

Het drukke verkeer in de stad wordt enigszins verlicht met de hulp van een ultramodern openbaar vervoerssysteem, je vindt er enorme winkelcentra naast kleine familiewinkels, grote restaurantketens concurreren er met kleine eetstalletjes en de rust die de boeddhistische tempels uitstralen versmelt met de bombastische Red Light Districts. Desalniettemin kun je binnen minder dan 100 kilometer van de stad nog steeds verdwalen tussen de rijstvelden, vissersdorpjes en drijvende markten…

Inhoudsopgave

• Khlong Luang
• Mogelijkheden om les te geven
• Huisvesting, de gemeenschap en de kosten van levensonderhoud
• Eten, drinken en feesten
• Vervoer
• De omgeving
• Een nieuwe gemeenschap
• Meer informatie over Engels doceren in het buitenland

Khlong Luang

Een van die mooie afgelegen plaatsen is het district Khlong Luang, 45 kilometer ten noorden van Bangkok gelegen langs de weg naar Ayutthaya. Khlong Luang herbergt ongeveer 100 kleine dorpjes, evenals de grootste campus van Thailand, Thammasart University. De campus in Khlong Luang staat bekend als de “Rangsit”-campus en werd opgericht als een uitbreiding van de universiteitscampus in Bangkok. Met zijn felgele en rode vlaggen trekt de prestigieuze universiteit studenten uit het hele land aan.

De Rangsit-campus heeft zich gevormd tot een klein dorp: in de afgelopen tien jaar schoten studentenflats, coffeeshops en 7-Elevens tussen de rijstvelden van Khlong Luang uit de grond om de nieuwe bewoners van het district te voorzien in hun behoeften. Toch overheerst de natuur er nog, en slingeren er nog steeds veel idyllische met waterlelies gevulde grachten door de campus. Deze grachten bieden voorbijgangers verrassend veel kansen om wilde dieren te spotten: er gaat geen dag voorbij op de campus zonder een confrontatie met een grote, meterslange varaan.

Thammasart Rangsit is ver genoeg bij Bangkok vandaan om de toeristische drukte van de hoofdstad te vergeten, maar toch bruist het er dag en nacht van activiteit door het grote aantal residentiële studenten. Vlak buiten de campus sta je direct in de rijstvelden, waar Thaise boeren een simpel leven leiden in hun kleine, vaak zelf gebouwde houten huisjes.

De komst van Thammasart Rangsit betekende ook dat er speciale diensten in en rondom de campus werden opgezet, afgestemd op de behoeften van Thammasart’s studenten en docenten. Deze diensten omvatten (Engelse) privéscholen, een kleuterschool en een basisschool (voor de kinderen van het personeel). De faciliteiten op de campus omvatten ook een bibliotheek, een tempel, een stadion, een watersportcentrum, een tennisbaan, een fitnessruimte (inclusief zwembad), een tankstation, een postkantoor, een ziekenhuis en een kinderdagverblijf. Direct buiten de campus zijn er winkeltjes, kappers, minimarkten, cafés en clubs. Faculteiten, kantoren en studentenflats maken het plaatje af.

Mogelijkheden om les te geven

Er zijn tal van mogelijkheden om Engelse les te geven in Khlong Luang. Allereerst is er natuurlijk Thammasart Rangsit en het aangrenzende Asian Institute of Technology (AIT). Beide opleidingsinstituten vereisen gekwalificeerde docenten met aanzienlijke ervaring. De werkdruk op de universiteiten in Thailand is licht, terwijl het loon vrij hoog is: verwacht een inkomen van 60.000 baht (€1.650,-) per maand of meer.

Slechts een paar stappen buiten de zuidelijke poort van Thammasart Rangsit ligt het levendige U-plein, waar zich verschillende taalscholen bevinden. Deze scholen bieden meestal deeltijdwerk aan voor ongeveer 350-500 baht (€9,70-13,80) per uur, met een gemiddelde lesduur van 1,5 uur.

Binnen een straal van 10 kilometer rondom de campus is een groot aantal internationale scholen te vinden, waar stevige salarissen van gemiddeld 45.000 baht (€1.250,-) per maand en hoger worden betaald. De meeste van deze scholen bevinden zich rond Future Park Rangsit, een van Azië’s grootste winkelcentra. Je vindt Future Park Rangsit halverwege de weg naar Bangkok. In Khlong Luang zijn ook een paar privéscholen te vinden, die gewoonlijk ongeveer 40.000-60.000 baht (€ 1.110-1.660,-) per maand betalen.

Als laatste zijn op het campusterrein van Thammasart Rangsit zelf ook een kleuterschool en een openbare basisschool aanwezig. Het werken op een openbare school in Thailand betaalt ongeveer 30.000-45.000 baht (€830-1.250,-) per maand. De werkdruk is intens en bedraagt vaak meer dan 40 uur per week. In ruil daarvoor kun je je als docent op een Thaise openbare school wel volledig onderdompelen in de Thaise samenleving, wat bij werken op bijvoorbeeld een internationale school niet zo makkelijk gaat.

Toen ik in Khlong Luang woonde, combineerden mijn (eveneens CELTA-gecertificeerde) vriendin en ik een fulltime baan op de basisschool van Thammasart met een avondbaan op een plaatselijke talenschool. Daarnaast verzorgden we privélessen in het studentendorp Golf View. Onze privéstudenten varieerden van studenten die hun taalvaardigheid snel wilden verbeteren en studenten die bezig waren met de voorbereiding op een examen tot jonge professionals die zich voorbereidden om naar het buitenland te verhuizen en volwassenen uit het internationale zakenleven.

Huisvesting, de gemeenschap en de kosten van levensonderhoud

Tussen de houten plattelandswoningen van Khlong Luang ligt een kleurrijk complex van flatgebouwen genaamd Golf View. Daar verbleven mijn vriendin en ik tijdens ons verblijf in Thailand.

Golf View fungeert als een kleine zelfstandige gemeenschap. Het complex telt 22 kleurrijke flats van zeven verdiepingen, vergezeld van een groot aantal kleine restaurantjes, wasserettes en levensmiddelwinkeltjes, een kapper, een fitnessruimte, een sporthal en een zwembad. Alle zaakjes die zich in het complex bevinden worden gerund door Thaise families. De gemeenschap van Golf View bestaat uit studenten, jonge professionals, docenten en lokale ondernemers. Een vaste reeks gezichten voorziet de bewoners van Golf View in hun dagelijkse behoeften, wat het complex een echt dorpsgevoel geeft.

Tijdens onze eerste week in Golf View was alles nog even wennen: in geen enkel restaurantje of winkeltje sprak men Engels en in het begin was het dan ook een voortdurende uitdaging om te voorkomen dat ons eten te pittig werd bereid. Zelfs “not spicy” betekent in Golf View altijd nog een pepertje of twee, “voor de smaak”. Tijdens een van onze eerste etentjes kwam er een student naar ons toe gelopen. In gebroken Engels vroeg hij of de eigenaar van het restaurant een foto van ons mocht maken voor zijn Facebookpagina; de man was blijkbaar erg trots op zijn blanke gasten. Het voelde een beetje vreemd aan om vanwege onze huidskleur om een foto gevraagd te worden, maar we begrepen de situatie. Ondanks de eerste, soms moeizame interacties tijdens ons verblijf in Golf View vonden we uiteindelijk onze plek binnen de gemeenschap – zeker nadat de nieuwigheid van onze blanke gezichten eenmaal verdwenen was.

Het wonen in Golf View stelde ons in staat ons gemakkelijk te voegen in het dagelijkse leven van de Thaise bevolking. We realiseerden ons ook al snel dat dat iets was wat we in Bangkok nooit voor elkaar gekregen zouden hebben – althans niet in deze mate. Tijdens ons verblijf in Khlong Luang hebben we in de hele regio minder dan tien westerlingen ontmoet; drie van hen waren collega’s van ons, een van hen onze baas.

De kosten van levensonderhoud in Khlong Luang waren prima te betalen met een docentensalaris. Onze huur bedroeg 6.400 baht (€175,-) per maand, en daar kwam ongeveer 1.500 baht (€ 42,-) per maand bij voor internet, water en elektriciteit. In de huurprijs zat wel een onvermijdelijke 200 baht “white people tax” ingesloten, die zogenaamd voor “het uitzicht op de rijstvelden” in rekening werd gebracht… iets wat geen enkele van onze Thaise buren met hetzelfde uitzicht hoefde te betaalden. Omdat we beiden werkten konden we redelijk comfortabel wonen: we hadden een nieuw, volledig ingericht appartement met twee kamers. Ter vergelijking, de meeste van onze collega’s huurden niet gemeubileerde eenpersoonsappartementen voor 2.600 baht (€ 72,-) per maand.

Naast Golf View bestaan er nog verschillende andere huisvestingsmogelijkheden in Khlong Luang. Deze mogelijkheden variëren van eenvoudige eenkamerappartementen op de campus tot prachtige vrijstaande huizen in de jungle.

In ons eerste volledige jaar in Thailand hebben we samen in totaal ongeveer 1.000.000 baht (€27.690,-) uitgegeven, inclusief reis- en vakantiekosten.

Eten, drinken en feesten

De voedselprijzen rondom Golf View en de campus van Thammasart Rangsit bedragen 40 baht (€1,11) per persoon voor ontbijt, lunch of diner; 60 baht (€1,66) inclusief drankjes. De prijzen in Khlong Luang zijn daarmee zo laag dat in Bangkok werkelijk alles duur aanvoelt.

Rondom Golf View, AIT, Interzone en U-Square zijn er tientallen cafés, coffeeshops en restaurants te vinden. Met een beetje ervaring weet je overal het beste te vinden: drink koffie in AIT’s Hom Krun Coffee, haal Indiaas eten bij AIT’s Som Tam Eatery, clubsandwiches bij Interzone’s Kissing You en geniet van de Thaise klassiekers Som Tam met sticky rice en Tom Yam Kung bij het familierestaurantje Joy in Golf View.

Wat uitgaan betreft: in 2015 heeft de Thaise regering een wijziging doorgevoerd in de Alcoholic Beverage Control Act: het was vanaf dat moment niet langer toegestaan om binnen een straal van 300 meter van een onderwijsinstelling alcohol te verkopen. Dit zorgde ervoor dat veel van de lokale pubs rond Thammasart Rangsit de deuren sloten of alcohol van hun menu’s verwijderden. De studenten van Thammasart namen de wet weinig serieus, en namen de auto om de korte rit naar de cafés die 300 meter bij de campus vandaan lagen te bezoeken. Zo werden deze ‘ver weg gelegen’ cafés buiten de drankgrens van de regering opeens razend populair. Voor grote feesten kun je natuurlijk gewoon een duik nemen in het knotsgekke nachtleven van Bangkok – ga uit je dak met de andere “farangs” op Khao San Road, of feest met de lokale bevolking in de minder toeristische delen van de stad.

Elke maandag, woensdag en donderdag zijn er markten op het campusterrein. Op de markten kun je verse etenswaren, kleding en een breed scala aan accessoires kopen. Onze favoriete markt was de Interzone Market, waar westers eten werd verkocht. Tijdens het wonen in Khlong Luang, ver weg van de westerse samenleving, was niet-Aziatisch eten een echte traktatie! Naast elke denkbare Thaise maaltijd bieden de verkopers op de Interzone Market aardappelgerechten en Italiaanse pasta’s aan.

Ook in Golf View was het tot op zekere hoogte mogelijk om Italiaans te eten. Hoewel we er af en toe het plaatselijke Italiaanse restaurant bezochten, was de kans dat ze echt Italiaans eten hadden altijd klein. We hebben er ooit eens meer dan een maand moeten wachten voordat de chef-kok die pizza’s kon maken terugkwam… en toen hij uiteindelijk verscheen, had hij niet de juiste ingrediënten. In een jaar tijd is het ons één keer gelukt een pizza te krijgen.

Vervoer

Het vervoer tussen Golf View en Thammasart wordt gereguleerd door Golf View’s administratiekantoor. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat rijden er minibusjes heen en weer tussen de het studentendorpje en de campus, die zodra ze volgeladen zijn, vertrekken.

De campus van Thammasart University is te voet binnen 30 minuten te doorkruisen, maar vanwege de hitte bevelen we dat zeker niet aan. Als alternatief zijn er binnen de campus vijf soorten vervoer beschikbaar. Er zijn verschillende kleine gele busjes die gratis vervoer op de campus bieden. De routes die deze gele bussen volgen, worden ook gereden door songthaews, die 4 baht kosten (€0,11). Het rijden in de songthaews is overdag echter behoorlijk verstikkend, aangezien zelfs een rit van vijf minuten kan aanvoelen als een sauna-ervaring van vijftien minuten.

Als je haast hebt, kun je overwegen om een taxi te nemen. Reguliere taxi’s en motortaxi’s zijn bij elke ingang van de campus te vinden, evenals langs de hoofdwegen rondom de campus. Elke willekeurige plaats binnen de campus kan worden bereikt voor een maximum van 30 baht (€0,83) met een reguliere taxi, of voor 20 baht (€0,55) met een motortaxi. Anders dan in Bangkok zijn motortaxi’s redelijk veilig op de campus, omdat de wegen ruim zijn en er niet veel verkeer is.

Persoonlijk geef ik echter de voorkeur aan de vijfde en laatste optie: het huren van een fiets. Voor slechts 5 baht per dag (€0,14) kun je een campusfiets huren, die je mag gebruiken tot je hem niet meer nodig hebt. Het huren van een fiets kan bij het Sport Service Centrum van de campus of bij een van de fietsenstallingen. De regels met betrekking tot fietsverhuur veranderen echter nogal eens, en het hangt af van de stemming van de medewerker van de fietsenstalling welke voorwaarden je aangeboden krijgt. Neem om het jezelf gemakkelijk te maken een tolk mee om uit te leggen wat je wilt.

Ik gebruikte mijn fiets dagelijks om naar werk te gaan. Op de campus zijn speciale paden voor fietsers aangelegd, maar pas wel op: Thaise studenten verwarren deze vrijwel altijd met voetpaden. Het landschap van de campus zelf is prachtig, daarnaast biedt fietsen een beetje beweging en het grootste voordeel: je komt zonder een druppel zweet op je voorhoofd op je werk aan, terwijl je collega’s die de songthaew hebben genomen meteen naar de dichtstbijzijnde ventilator rennen.

De omgeving

Vanuit Khlong Luang zijn populaire bestemmingen zoals Bangkok, Ayutthaya en Chiang Mai gemakkelijk te bereiken. Er zijn bijvoorbeeld bussen, songthaews en minibusjes die vervoer aanbieden tussen Khlong Luang en Bangkok. De minibusjes naar Bangkok rijden de hele dag heen en weer vanaf Thammasart’s minibusstation op de campus en kosten 32 baht (€0,88) per rit. De minibusjes vertrekken wanneer ze vol zijn en wanneer er eentje vertrekt staat de volgende al lang klaar.

Een taxi die dezelfde 40 kilometer naar het stadscentrum van Bangkok aflegt, kost tussen de 200 en 300 baht (€5,53-8,29), afhankelijk van het verkeer. Het nemen van een taxi biedt de mogelijkheid om de verhoogde snelweg te gebruiken, die nog eens 80 baht (€2,21) extra kost. Behalve dat het rijden met een taxi een chique manier van reizen is, ben je met de taxi niet sneller dan met een minibus. Overdag en ’s nachts zijn beide wegen makkelijk begaanbaar; tijdens de spits sta je, ongeacht welk type vervoer je kiest, op zowel de reguliere weg als de verhoogde snelweg vast.

Vanaf het plaatselijke treinstation – dat kan worden bereikt met dezelfde bussen en songthaews die richting Bangkok gaan – rijden treinen zuidwaarts naar Bangkok en noordwaarts richting Chiang Mai. Enkele grote steden waar de trein onderweg naar Chiang Mai stopt, zijn onder andere Ayutthaya, Nakhon Sawan, Phitsanulok en Lampang. Een ander belangrijk verkeersknooppunt in de buurt van Khlong Luang is de luchthaven Don Muang, die zowel nationale als internationale vluchten aanbiedt.

Nabij Thammasart Rangsit ligt Future Park Rangsit, een van de grootste winkelcentra van Azië. Het winkelcentrum heeft een oppervlakte van 280.000 m2 en herbergt een overvloed aan winkels, waaronder twee grote warenhuizen aan de uiteinden van het winkelcentrum, verschillende grote supermarkten, meer dan zeventig restaurants en eetstalletjes, acht banken, een dozijn kappers, een postkantoor, een fitnessclub, een groot aantal taalscholen, een megaplex-biosccop van 2 hectare en een hele verdieping bestemd voor de verkoop van elektronica. Vanaf het busstation van Future Park vertrekken bussen en minibusjes richting Bangkok, Ayutthaya, Bang Pa-In en vele andere bestemmingen.

Ten slotte ligt Thammasart Rangsit dicht bij Wat Phra Dhammakaya, de bekendste en snelst groeiende tempel van de Dhammakaya-beweging. Elke eerste zondag van de maand komen honderden monniken en duizenden boeddhisten samen in de tempel om te mediteren. Het staat je vrij om mee te delen in de meditatieceremonie, maar het is ook mogelijk om een paar dagen vrij te nemen en het POP House Meditation Retreat van de tempel bij te wonen.

Een nieuwe gemeenschap

Khlong Luang biedt ESL-leraren een uniek perspectief op het prachtige Thailand. Hoewel veel leraren die werk hopen te vinden in “het land van de lach” voor de rijkdom van Bangkok of de bohemien sfeer van Chiang Mai kiezen, biedt Khlong Luang bezoekers iets heel anders: een once in a lifetime-ervaring in een authentieke, jonge gemeenschap, ontstaan tussen de vruchtbare rijstvelden van het land.

Meer informatie over Engels doceren in het buitenland

Werk zoeken: de meeste banen voor buitenlandse leraren zijn te vinden op TEFL.com, Ajarn, i-to-i TEFL, Dave’s ESL Café en ESL Base. TEFL.com en Ajarn bieden vaak de meeste vacatures in Thailand aan. Toch heb je meer kans werk te vinden met het versturen van open sollicitaties. Solliciteer zonder tussenpartij direct bij specifieke scholen, hetzij per e-mail, hetzij door middel van een persoonlijk bezoek.

Lijst met scholen in Thailand: bekijk de uitgebreide lijst met scholen in Thailand, samengesteld door ESL Base. Toen ik op zoek was naar werk in Thailand, heb ik bij ongeveer 60 Thaise scholen gesolliciteerd, waarvan er vele op deze lijst staan. Houd er rekening mee dat hoewel veel van deze scholen misschien vreselijk ouderwetse en weinig betrouwbare websites hebben, dit niet betekent dat de kwaliteit van die scholen even slecht is. Gebruik je gezond verstand voordat je gaat solliciteren; de kwaliteit van de reacties die je op je sollicitaties krijgt zal je veel meer vertellen over de kwaliteiten van de scholen als werkgever dan hun websites.

Thais visum en werkvergunning: voor elk land verschillen de door Thailand gestelde visumvereisten. De meeste westerse nationaliteiten, zoals de Nederlandse, mogen voor een periode van maximaal 30 dagen visumvrij naar Thailand reizen. Als je nog geen baan hebt voordat je naar Thailand gaat, is het mogelijk om direct een visum met 30 dagen verlenging aan te vragen bij de Thaise ambassade of het consulaat, zodat je meer tijd hebt om werk te vinden. Eenmaal woonachtig (en werkzaam) in Thailand, is het mogelijk om je toeristenvisum te veranderen in een niet-immigrantenvisum “B” 90-dagen werkvisum, dat op zijn beurt kan worden verlengd voor een periode van een jaar vanaf de datum van je eerste aankomst. Veel scholen zullen je bij dit proces helpen.

Thammasart University: Thammasart University, de op één na oudste instelling voor hoger onderwijs van Thailand, biedt goedbetaalde banen in een professionele omgeving.

Huisvesting: rond Thammasart University zijn veel woonmogelijkheden te vinden, zoals Golf View en The Campus.

Vervoer van en naar Thammasart University: via Transit Bangkok is de dienstregeling van alle bussen in de regio van Bangkok te vinden. Daarnaast biedt het bedrijf ook een overzicht van de dienstregeling voor de MRT (de metro), de BTS (de luchttrein) en de boten op de Chao Phraya-rivier. Houd er rekening mee dat Thammasart ook een eigen minibusservice van en naar Bangkok aanbiedt, en de busroutes worden eveneens de hele dag bediend door songthaews.

Meer artikelen over Thailand

• 
  Engels doceren in Khlong Luang
• 
  Het bizarre leven van een docent op een Thaise school

Thailand is een land dat bruist van spanning en opwinding: van olifantensafari’s en spirituele heiligdommen tot de (niet zo spirituele) go-go bars en feesteilanden; het land heeft iedereen wel iets te bieden. Niets in Thailand is echter zo avontuurlijk als het leven van een leraar op een openbare school. EFL-lesgeven op een Thaise openbare school biedt ‘farangs’ een directe, diepe onderdompeling in de complexe cultuur van het land, en zorgt er tegelijkertijd voor dat ze de ware betekenis van de term ‘sabai sabai’ ontdekken…

Hier is een kleine blik in mijn leven als leraar op Thailand’s openbare University Elementary School…

Inhoudsopgave

• Rituelen, rituelen en nog eens en nog eens rituelen
• Geel voor de koning, lichtblauw voor de koningin
• Het gezicht van de school
• Thaise bureaucratie
• Goede leraren en slechte leraren
• De hiërarchische piramide
• De liefde van een ouder
• Verlossing
• Aantekeningen

Rituelen, rituelen en nog eens rituelen

Mijn wekker gaat ’s ochtends vroeg af. Het is nog geen zes uur en ik ben al uit bed. Ik heb vandaag “gate duty”, wat betekent dat ik van 6:45 uur tot 7:45 uur bij de poort van onze school sta om elke man, vrouw, scholier, collega, hond en hagedis te begroeten die het schoolterrein op loopt… en ieder van hen die weer naar buiten loopt.

Voor degenen die niet bekend zijn met dit concept, “gate duty” is het ritueel waarbij een (buitenlandse) leraar wordt verplicht om zowel voor schooltijd als na schooltijd voor het schoolgebouw te staan, er goed uit te zien, te glimlachen, vriendelijk te zijn en ervoor te zorgen dat elke ouder met plezier doorgaat met het afdragen van zijn salaris aan de prachtige onderwijsinstelling waarvoor jij werkt. Op mijn school wordt deze poortdienst door ongeveer vijf leraren per dag uitgevoerd. De dienst wordt altijd zorgvuldig gepland, zodat er altijd een of twee “farang ajarns” (buitenlandse leraren) staan, en tenminste één van hen blank is. Vandaag ben ik dat.

De zon is al op en met elke sawadee kra(p) stijgt de temperatuur op het schoolplein. Drie goedgeklede Thaise leraren in uniform vormen een rij naast me. Mijn Filipijnse collega die vandaag ook gate duty heeft, is er nog niet. Ik probeer voorzichtig de oude, piepende ventilator die ons allen koel moet houden zo te plaatsen dat we allemaal om de twee minuten een vleugje frisse lucht krijgen.

Hoewel ik nog een hele dag werk heb om naar uit te kijken, is mijn interne motor al oververhit. Vijf minuten voor het einde van onze poortdienst loopt mijn Filipijnse collega door de poort, voegt zich snel bij het reeds sudderende welkomstgezelschap, begroet de conrector wanneer zij zoals elke dag op hetzelfde moment de poort door loopt, en duikt dan de verkoelde lerarenkamer in om te gaan ontbijten. Well played, sir.

Na een snel ren-en-vlieg-ontbijt begint het tweede ritueel van de dag: de ochtendvlagceremonie. Alle leerlingen staan op het nu bloedhete schoolplein opgesteld, perfect uitgelijnd door hun homeroomdocenten (mentors), en gerangschikt op klas en studentnummer. Wij staan als co-homeroomdocenten naast onze respectievelijke homeroomklassen om ze (letterlijk) op één lijn te houden – en om te voorkomen dat ze in slaap vallen tijdens het langdurige ritueel.

Het ritueel begint met het zingen van het nationale volkslied, gevolgd door het lied van de school en het lied van de koning. Tijdens dat laatste nummer gebeurt er iets magisch: iedereen op de hele school – studenten, leraren en zelfs die ouders die haastig nog even hun kinderen komen afzetten – bevriezen plotseling waar ze staan, alsof een onvoorziene sneeuwstorm in één klap het hele gebouw stijf bevroren heeft. Het is een teken van respect: elke keer wanneer je het lied van de koning in Thailand hoort spelen – of het nu in de plaatselijke bioscoop is of rondom het grootstedelijke Victory Monument – stopt elke Thaise persoon met waarmee hij bezig is om zolang het liedje duurt paraat te staan voor de koning. (Handig als je iemand in Thailand kwijt wilt raken: speel gewoon het lied van de koning en ren weg! Houd als je dat doet er wel rekening mee dat je misschien wordt gearresteerd en berecht wegens het niet respecteren van de koning…)

Er volgt een toespraak en twee kinderen krijgen de eer om de Thaise vlag te mogen hijsen. Na de liedjes en toespraken worden de kinderen, die er al lang naar hunkeren er vandoor te gaan, verzocht om te gaan zitten voor een ochtendmeditatie-sessie begeleid door kalmerende muziek. Ondertussen zorgen wij, de leraren, ervoor dat er geen gedonder plaatsvindt, zoals een kind dat met zijn tenen in zijn eigen neus probeert te peuteren, of een ander dat stiekem Minecraft op zijn smartphone probeert te spelen.

Na de verplichte meditatiesessie schalt er opeens een popnummer door de gangen van de school, en is het tijd voor “morning exercise”. Daarbij wordt van de kinderen verwacht dat ze hun energie wegdansen zodat ze zich op hun lessen kunnen concentreren. Een van mijn brutalere kinderen maakt gekke bewegingen met haar armen. Haar klasgenoten giechelen erom.

Ten slotte beëindigt een van de meest gerespecteerde medewerkers van de school de ceremonie met een lange toespraak over het (slechte) gedrag van leerlingen. Vervolgens wordt, klas voor klas, elke zwetende groep kinderen ‘vrijgelaten’ en geacht ‘klaar te zijn om te leren’.

Geel voor de koning, lichtblauw voor de koningin

Ik heet mijn kinderen welkom in onze homeroom en maak me klaar om de dag te beginnen. Zoals altijd zijn de kinderen gekleed in hun kleurrijke uniformen, passend bij het embleem van de school. De manier waarop ze zich kleden wordt strikt gereguleerd door de Thaise overheid. Alles, van de lengte van hun haar tot de kleur van hun sokken en haarspelden, wordt bepaald door regels; er wordt niets aan het toeval overgelaten. Niemand mag hier opvallen: op Thaise openbare scholen is iedereen gelijk.

Afgezien van het te allen tijde dragen van professionele kleding dienen leraren zich te houden aan vergelijkbare regels. Als het om kleding gaat, betekent kleur alles in Thailand. Afhankelijk van welke dag of maand het is, wordt van leerkrachten verwacht dat ze kleding dragen die past bij de gebeurtenissen die in die periode plaatsvinden. Hier op mijn school – en ik kan me voorstellen dat het op elke andere school hetzelfde is – is de belangrijkste kleur geel.

Het grootste deel van december zijn we als docenten verplicht om voornamelijk gele shirts te dragen omdat de verjaardag van wijlen koning Bhumibol Adulyadej in deze maand valt. Zijn opvolger, koning Maha Vajiralongkorn, krijgt in juli dezelfde behandeling.

In augustus schakelen we over naar (licht)blauw voor de verjaardag van (voormalig) koningin Sirikit, in april dragen we paars voor de prinses, vrijdag betekent het dragen van “traditionele Thaise kleding”, nieuwjaar betekent het dragen van “Hawaii-shirts”, op sportdag draagt iedereen oranje shirts, en ga zo maar door… Je hebt een grote kledingkast nodig om leraar te zijn in Thailand en het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je altijd de juiste outfit draagt, zodat je geen gezichtsverlies lijdt. Het was voor mij in ieder geval een ware zegen om erachter te komen dat ik op vrijdag mijn luchtige Noord-Thaise shirts als ’traditionele kleding’ mocht dragen!

Het gezicht van de school

Vandaag wordt er een ceremonie gehouden op onze school. Zoals gewoonlijk zijn we daar minder dan een halve dag van tevoren over geïnformeerd. De hele school bruist van energie en het is moeilijk om de leerlingen gedurende de lesuren op hun stoel te houden. Na de dag ingeleid te hebben met mijn homeroom-klas, begeef ik me naar mijn eerste klas van de dag, om Phonics te doceren. De ceremonie begint pas na de lunch, om 13.00 uur, en dat betekent dat de ochtendlessen doorgaan zoals gepland. Toch is er geen leerling te bekennen als ik de klas binnenkom…

In deze situaties worden wij geacht om in het klaslokaal te blijven en “ons werk te blijven doen, tenzij we andere instructies krijgen”, of er nou kinderen zijn of niet. Zoals gewenst wacht ik een tijdje in het lokaal. Opeens wordt er ergens met een luide piep een schakelaar omgegooid, en wordt het klaslokaal gevuld met oorverdovende muziek. Ik kijk uit het raam en zie de helft van mijn klas op het gras dansen, begeleid door een voor mij onbekende oudere Thaise lerares. Ik kijk verstomd toe hoe de dansroutine van de kleine kinderen onder haar toezicht in de natte droom van de chorograaf van Miley Cyrus verandert.

Plichtsgetrouw ga ik naar mijn tweede klas van de dag, Prathom 5. Gelukkig is daar wel iedereen aanwezig. Vandaag hebben we een moeilijke les voor de boeg: om de klas voor te bereiden op het examen van deze maand tackelen we vandaag een nieuw grammaticapunt. Ik haal mijn lesmateriaal te voorschijn en ga aan de slag. Halverwege de les begint er iemand met grof geweld op de deur te timmeren. Nog voordat ik open kan doen, stormt de adjunct-directrice binnen. Ze zet een keel om en brengt de klas tot zwijgen met haar geschreeuw. In de tirade die volgt wordt geen woord Engels gesproken; ze geeft enkel, op haar eigen charmante wijze, de kinderen enkele instructies en verdwijnt vervolgens weer in het niets. Een minuut later is mijn klas leeg en moet ik de betekenis van het woord ‘gracious’ maar aan mezelf uitleggen… sabai sabai!

Het duurt ongeveer een kwartier voordat er eindelijk nieuws van “de Goden” komt – die leraren die het langst op de school werken, gepromoveerd zijn en, ongeacht of ze weten wat ze ermee moeten doen, de sleutels van het kasteel hebben gekregen. Een van mijn Filipijnse collega’s klopt op de deur van het lokaal om de boodschap van de Almachtige over te brengen: “De ceremonie vindt nu plaats en we moeten op het schoolplein komen staan.” “Enig idee waarom?” vraag ik. Ze lacht: “Ik weet het niet. Ze hebben weer wat dingen veranderd, geloof ik.”

We verzamelen ons bij de andere farang-docenten op het schoolplein. Terwijl een Thaise vrouw op het schoolpodium in een microfoon staat te ratelen, rennen onze kinderen over het schoolplein, schijnbaar even vrij van hun studies. “Wat is de bedoeling nu?” vraagt een van mijn collega’s met twijfel in zijn stem. Maar niemand van ons heeft het antwoord.

Drie uur later eindigt de ceremonie waarvan niemand ons op de hoogte had gesteld dat deze überhaupt begonnen was. Er is een groot aantal foto’s gemaakt, veel ervan met ons – de “farang ajarns”. Ondertussen gaan onze telefoons constant over. In de LINE-groepen van onze homeroom-klassen, die worden gebruikt om de ouders van de kinderen te informeren over wat ze op school doen, worden alle foto’s van de dag gedeeld. Ondanks dat we ons best doen de juiste vragen aan de juiste mensen te stellen, blijven onze taak, de mysterieuze dansoefening en zelfs de betekenis van de ceremonie zelf een mysterie…

Na de ceremonie keren we terug het reguliere lesrooster. Omdat de middaglessen oorspronkelijk niet door zouden gaan wegens de ceremonie, heb ik me er niet op voorbereid. Ik improviseer wat nieuws en start de les die we eigenlijk morgen zouden hebben. Nogmaals; sabai sabai. Maak je er geen zorgen over… Dit is Thailand.

Thaise bureaucratie

Geen enkele dag gaat voorbij zonder een vergelijkbaar machtsvertoon van de Goden. Soms worden lessen afgelast wegens spontane danslessen; soms worden ze opgeschort omdat er iemand in de gang koude drankjes besluit uit te delen; soms worden ze geannuleerd omdat ze worden geannuleerd. Het leven als docent op een Thaise openbare school is vergelijkbaar met het rijden in een achtbaan, vol met verrassingen.

Een van mijn favoriete weken als docent kreeg al snel de bijnaam “Mind Mapping Week”. Het begon allemaal op een woensdagavond, terwijl mijn vriendin (slash collega) en ik thuis rustig een film aan het kijken waren in ons appartementje. Onze telefoons gingen tegelijkertijd over. Het was een bericht van onze baas: aanstaande dinsdag zou een belangrijke delegatie van vertegenwoordigers van de ASEAN-gemeenschap onze school komen bezoeken om de lesmethoden van het onderwijsinstituut te aanschouwen. In hun eigen scholen en landen gebruikten ze mindmapping als hulpmiddel in het onderwijs. Daarom had onze adjunct-directeur besloten de delegatie te laten zien hoe fantastisch ook wij ditzelfde concept binnen onze school gebruikten. Echter, om dat te bewijzen moesten die mindmaps wel eerst gemaakt worden…

De gebeurtenissen die de daaropvolgende dagen plaatsvonden, waren een hoogstandje van het Thaise openbare schoolbeleid: “fake it ‘till you make it”. Of, beter gezegd: “fake it ‘till it looks like you made it!”. Uur na uur vlogen de docenten als bliksemschichten door de school heen, om elke nieuwe klas die zij voor hun neus kregen te instrueren in de kunst van mindmapping. Engelse les? Maak een mindmap over je hobby’s… in het Engels! Gym? Maak een mindmap over de soorten sporten die je kent! Natuurwetenschappen? Maak een mindmap over het maken van mindmaps!

Toen ik mijn derde klas van de dag bezocht, stapte ik het lokaal binnen en zei tegen de leerlingen: “Goedemorgen kinderen, vandaag werken we niet verder aan onze schrijfopdrachten. In plaats daarvan gaan we…” Ik hoefde mijn zin niet af te maken. Met een luide, diepe zucht, deden de kinderen het voor me: “…mindmaps maken!”.

Het mindmapping-circus eindigde met een gigantische stapel netjes gebundelde mindmaps die op het bureau van de adjunct-directeur werden achtergelaten, allemaal netjes aan elkaar gebonden per onderwerp, en per klas. Toen de delegatie van afgevaardigden eenmaal verscheen, deed iedereen zijn uiterste best het imago van de school hoog te houden. De lessen werden tot in de puntjes verzorgd; elke leraar haalde een zak met goocheltrucs en gadgets te voorschijn om aan te tonen hoe creatief hier les werd gegeven. Het was alsof de hele school was opgetild van de grond en naar een ander universum was getransporteerd.

Direct na het vertrek van de delegatie verdwenen de duizenden mindmaps in het niets… en dat gold ook voor de creatieve lesmethoden en goocheltrucs. Maar het belangrijkste was dat de bezoekers onder de indruk waren van onze school, en dat er veel foto’s waren gemaakt om aan de ouders te kunnen laten zien. Sabai sabai!

Goede leraren en slechte leraren

Niemand wil dat zijn of haar kind wordt opgeleid door een slechte leraar. Maar wat een slechte leraar is, staat ter discussie. De definitie van een goede leraar is op Thaise openbare scholen heel anders danop andere scholen. Een leraar die “lessen geeft die passen bij het niveau en de leeftijd van de leerlingen, op een manier die hen helpt zich te ontwikkelen tot bekwame en goed geïnformeerde individuen”, kan aan het einde van het jaar zijn ontslag krijgen, terwijl een leraar die de lestijd met name gebruikt om foto’s te maken, met zijn telefoon te spelen en die de kinderen door de klas laat rennen, een bonus krijgt omdat hij zo sympathiek is. Het draait er allemaal om wat voor wie belangrijk is, en wie wat ziet. Deze denkwijze is gebaseerd op het concept van de hiërarchische piramide.

De hiërarchische piramide

Op mijn school wordt het hoogste niveau van de hiërarchische piramide bezet door de Goden. Alles wat zij zeggen en doen, is er wet. Als de Goden stellen dat dansoefeningen belangrijker zijn dan voorbereidingen op tentamens, dan is dat gewoon zo: er worden geen vragen gesteld. De adjunct-directeur van de school is de belangrijkste pion in het spel: een verheerlijkte assistent van de Goden, niet in staat te glimlachen en de illusie hebbend de ware koningin van de Goden te zijn. Om er zeker van te zijn dat ze haar onwillige onderdanen naar haar pijpen kan laten dansen, deelt ze op dagelijkse basis links en rechts de meest bizarre bevelen uit.

Een van de meest verbijsterende beslissingen van de school-Goden had betrekking op een omvangrijk schoolproject. De Thaise regering had op prijzenswaardige wijze in elk van hun openbare scholen het Probleemgestuurd Onderwijs geïmplementeerd. Het PGO-systeem besloeg een dynamische klassikale benadering waarin werd aangenomen dat studenten “een diepere kennis verwerven door actief onderzoek te doen naar uitdagingen en problemen uit de echte wereld”. Voor ons betekende het dat we een jaar lang met onze homeroomklassen aan een veelzijdig project moesten werken.

Hoewel de Goden maandenlang van gedachten bleven veranderen over wat de inhoud van onze projecten zou moeten zijn, heb ik er erg van genoten mijn klas eindelijk eens op een doordachte manier te mogen onderwijzen. Ik was de enige docent die het PGO-systeem ook daadwerkelijk op universitair niveau had gebruikt en was erg blij om mijn studenten tijdens hun projecten te begeleiden.

Het was 21 weken lang hard werken, voor zowel de kinderen, mijzelf als de ouders: informatie verzamelen, presentaties voorbereiden, brochures en posters maken… en de ouders van mijn homeroom-klas hadden speciale op maat gemaakte kleding ontworpen die de kinderen op de dag van de presentatie zouden dragen. In week 22 gaf onze baas vervolgens terloops een nieuwe boodschap van de Goden door: alle projecten waren geannuleerd en mochten vergeten worden, “omdat, duh”.

De volgende schakel in de hiërarchische piramide is onze eigen baas, een vriendelijke westerse man die als bemiddelaar farang-leraren rekruteert voor Thaise scholen in de regio. De school waar ik werk is zijn grootste klant en zijn kantoor bevindt zich dan ook op het schoolterrein. Na jarenlange ervaring met het Thaise onderwijssysteem weet hij precies wanneer hij dingen moest loslaten en wanneer hij zijn mannetje moet staan. Door hem leerde ook ik de eigenaardigheden van de Goden met het mantra “sabai sabai” van me af te schudden.

Eén niveau lager staan de docenten zelf. Elke leraar op onze school heeft zijn of haar eigen doel: sommigen richten zich op het verschaffen van de best mogelijke opleiding voor de leerlingen, sommigen richten zich op het hoog houden van hun reputatie in de ogen van de baas en de Goden en sommigen proberen het onmogelijke te doen door beide doelen na te streven.

Als leraar binnen het Thaise openbare schoolsysteem heb ik geleerd om dingen gewoon te laten gebeuren, zonder te proberen tegen de genadeloze stroming van de Goden in te zwemmen. Eén ding laat ik echter nooit los: mijn toewijding om mijn leerlingen daadwerkelijk iets bij te brengen – een doelstelling die vreemd genoeg regelmatig werd belemmerd door de goden, meestal ten gunste van het maken van schattige foto’s en het behagen van de buitenwereld.

De liefde van een ouder

Mijn volhardende focus leidde uiteindelijk tot succes. Ik heb geleerd hoe ik de tegenstromingen kon omzeilen door de ziel te raken van de machtigste partij binnen de school. De mensen die zich tegen de Goden konden verzetten, en zouden winnen. Deze machtige wapens waren de ouders van de leerlingen. Als je het Thaise schoolsysteem terug brengt tot zijn kern, komt het allemaal op één ding neer: geld. En dat geld komt van de ouders van de leerlingen… Dus als je de harten van de ouders wint, dan win je de school.

Gelukkig was ik gezegend met de meest liefdevolle groep homeroom-ouders die je je maar kunt voorstellen. Onder de “leiding” van de enige moeder die Engels sprak, vormden de ouders een enthousiaste, liefdevolle gemeenschap binnen mijn homeroom. Ze waren gemakkelijk te bereiken en hun vriendelijke en behulpzame karakter was een verademing.

Mede dankzij hen heb ik vandaag een gesprek met de adjunct-directeur over de afgelaste PGO-projecten. Wij zijn de enige klas die onze projecten al had afgerond op het moment dat het project werd geannuleerd en hopelijk was niet alles voor niets geweest. Als onvermijdelijk bewijs draag ik de ruim gevulde projectdossiers van de leerlingen naar haar kantoor: ‘pronken’ was het hoofdvak op onze school, en deze keer kon ik die traditie van zelfverheerlijking tegen het systeem gebruiken. Ik klop op de deur en stap haar kantoor binnen om de mogelijkheid te bespreken om ons project voort te zetten. Mijn tweetalige collega helpt bij het vertalen van mijn vragen. De situatie ziet er niet goed uit: de conrector is in een slecht humeur. Ze heeft net ruzie gehad met een andere leraar en ziet er (zoals altijd) ongeduldig uit. “Sabai sabai,” denk ik bij mezelf.

Ik negeer elke snauwerige opmerking, elk gegrom en elk teken van ongeduld dat ze uitbraakt. Ik leg simpelweg uit wat de situatie rondom ons project is; alsof ik met Boeddha zelf praat. Ik overtuig haar om naar ons werk te kijken en tegen de tijd dat ik uitgepraat ben, besluit ze ons toe te staan ons werk tóch te presenteren aan de ouders van de kinderen, de andere leerkrachten en de andere klassen!

Ik loop terug naar mijn klas en ga zitten. Met een diepe zucht en een glimlach op mijn gezicht maak ik in de LINE-groep van onze homeroom bekend dat onze presentaties doorgaan! Terwijl ik het bericht typ, komt de adjunct-directeur binnengelopen. Ik kijk haar perplex aan: voor het eerst sinds ik hier werk, zie ik haar glimlachen. “Well done, Teacher”, zegt ze in gebroken Engels. Ik heb even moeite om mijn woorden te vinden; ik heb deze vrouw nou eenmaal nooit anders gekend als de [voeg ongepaste term in] van de Goden. “Dank je”, glimlach ik terug, “de kinderen en hun ouders zullen dit erg waarderen.”

Verlossing

Tijdens het laatste lesuur doceer ik mijn eigen homeroom. Ondanks alle perikelen van het Thaise onderwijssysteem mag één factor nooit genegeerd worden: de studenten zelf. Hun onderwijs, gezondheid en welzijn, staan centraal. Toen dit eenmaal mijn enige focus werd, in plaats van enkel te proberen niet te verdrinken in de getijden van de Goden, vond ik een manier om het schoolsysteem op de meest effectieve manier te benaderen: door voor de ouders te zorgen, kon ik voor hun kinderen zorgen.

Ik kijk de klas rond. De dag is bijna voorbij en omdat alle kinderen klaar zijn met hun werk, laat ik ze maar even spelen. Tong, een verlegen, ietwat mollige jongen, beoefent een nieuwe vorm van meditatie: hij rent door het klaslokaal, laat zich op de grond glijden en komt in een perfecte meditatieve houding met gesloten ogen tot stilstand. Tijger, de clown van de klas, danst voor het bord, verloren in zijn eigen wereld. De meiden zitten bij elkaar in de leeshoek, waar een van hen met veel plezier “leraresje” met de andere meisjes speelt. Sommige jongens spelen videogames op hun telefoon.

Ik kijk op de klok en zie dat we nog vijf minuten over hebben. Ik klap in mijn handen en beveel de kinderen terug te keren naar hun stoelen. Samen reciteren we een laatste keer de woordenlijst van deze week. Ik “wai” de studenten: “thank you, class”. In koor antwoorden de kinderen: “thank you, Teacher Pim”. Wetend dat dit het teken is om naar huis te mogen gaan, zetten de kinderen snel hun stoelen op hun tafels en rennen ze weg. Een van de kinderen rent op me af en geeft me een dikke knuffel. . “See you tomorrow, Teacher Pim. I miss you!”

Met een glimlach op mijn gezicht wis ik het bord. Ik ben er in geslaagd weer een dag vol met eigenaardigheden van het Thaise openbare schoolsysteem te overleven – een achtbaanrit die zelfs een nacht in Bangkok niet kan evenaren. Gelukkig is de dag nu voorbij. Of vergeet ik iets..? Een schrijnend gevoel kruipt op en nestelt zich in mijn gedachten. Ik werp een blik op de klok. Ja, natuurlijk – ik ben nog niet klaar… De afternoon gate duty staat nog op de planning! Maar geen zorgen… het is tenslotte maar 34 graden buiten.

Sabai sabai!

Kanttekeningen: een paar zaken over Thaise openbare scholen

Thailand herbergt een breed scala aan onderwijsbanen en biedt aspirant-leraren alle mogelijkheden van het doceren op basisscholen tot het doceren aan universiteiten of avondscholen. De meeste ESL-vacatures in Thailand worden echter aangeboden door openbare scholen. Dit komt gedeeltelijk doordat veel Thaise openbare scholen een tweetalig Engels programma (EP) hebben, zoals vastgesteld door het Royal Thai Ministry of Education. Het curriculum van EP-scholen vereist dat er verschillende vakken op Prathom-niveau (basisschool, leeftijd 7-12 jaar) in het Engels worden gegeven, waaronder Engels, wiskunde, natuurwetenschappen, lichamelijke opvoeding, muziek, huishoudkunde, begeleidingsadvies en scouts.

De aangeboden vakken kunnen per school verschillen, maar de basis is voor elke school hetzelfde. In Matthayom (middelbare school, 13-18 jaar) krijgen kinderen in alle vakken les in het Engels, met uitzondering van Thai en sociale wetenschappen. Naast het EP-programma hebben sommige scholen ook Intensive English Programs (IEP), die, hoe gek het ook mag klinken, slechts een paar lessen Engels aanbieden, in tegenstelling tot het intensievere (normale) English Program.

Hoe dan ook, de boodschap luidt: “buitenlandse leraren gezocht”!

Meer artikelen over Thailand

• 
  Engels doceren in Khlong Luang
• 
  Het bizarre leven van een docent op een Thaise school